Pięciokrotnie wydajniejsze od pomp ciepła. Bez hałasu, sprężarki i strat
Na trwających właśnie targach Hannover Messe 2025 zaprezentowano technologię, która może zrewolucjonizować sposób, w jaki ogrzewamy i chłodzimy nasze domy, biura czy samochody. Niemieccy naukowcy zaprezentowali system pięciokrotnie wydajniejszy od tradycyjnych pomp ciepła, który działa bez gazów chłodniczych, sprężarek czy hałasu.

Technologia inspirowana naturą
Za innowacyjnym rozwiązaniem stoją badacze z Uniwersytetu Kraju Saary, którzy opracowali system oparty na drutach z pamięcią kształtu wykonanych z niklu i tytanu. Materiał, dzięki właściwościom tzw. elastokaloryczności, potrafi wydzielać lub pochłaniać ciepło w zależności od swojej deformacji. W nowym systemie druty są w sposób cykliczny rozciągane i rozluźniane, co pozwala na kontrolowane przekazywanie energii cieplnej. Powietrze przepływające przez urządzenie ogrzewa się lub chłodzi w zależności od fazy pracy. Proces nie wymaga tradycyjnych czujników. Zamiast tego pozycja drutów jest monitorowana przez sztuczną inteligencję, która odczytuje ich opór elektryczny.
Ciche, ekologiczne i tanie w eksploatacji
Nowy system ma ogromny potencjał, jeśli chodzi o ekologiczne i efektywne ogrzewanie oraz chłodzenie. W porównaniu z pompami ciepła technologia:
- jest pięciokrotnie bardziej wydajna,
- nie generuje hałasu,
- nie korzysta z gazów chłodniczych,
- zużywa znacznie mniej energii elektrycznej.
Pierwsze prototypy systemu już powstają m.in. we współpracy z Volkswagenem, Fraunhofer IPM oraz firmą Ingpuls.
Zastosowania w domach i samochodach
Nowatorski system może znaleźć szerokie zastosowanie zarówno w mieszkaniach i biurach, jak i w pojazdach elektrycznych, gdzie kluczowe jest chłodzenie baterii bez dodatkowego zużycia energii. Obecnie trwają również prace nad wersją domową, która umożliwi decentralne zarządzanie temperaturą w poszczególnych pomieszczeniach, np. poprzez szczeliny wentylacyjne w ścianach.
Państwo wspiera innowację
Rozwój technologii jest wspierany przez niemiecki rząd, który przeznaczył ponad 17 milionów euro w ramach programu DEPART!Saar. Dodatkowe 3,5 miliona euro dofinansowania pochodzi z Ministerstwa Gospodarki i Ochrony Klimatu, z przeznaczeniem na wdrożenie systemów w motoryzacji.
Druty, które pamiętają swój kształt
Sekretem działania nowej technologii jest właściwość materiału, z którego wykonano druty – stopu niklu i tytanu. Dzięki tzw. pamięci kształtu materiał wraca do pierwotnej formy po deformacji. Podczas tego procesu zachodzą zmiany krystaliczne, które umożliwiają precyzyjne zarządzanie temperaturą. Co więcej, komponenty mogą być drukowane w technologii 3D, co daje duże możliwości indywidualnej adaptacji.
Premiera na Hannover Messe 2025
Zwiedzający targi Hannover Messe mogą zobaczyć na żywo pierwszy na świecie prototyp elastokalorycznej lodówki. Pokazy działania urządzenia odbywają się codziennie o godz. 10:30, 13:30 i 16:30. To tam można przekonać się, jak cichy i wydajny może być system, który nie potrzebuje sprężarki ani płynów chłodniczych.

Redaktorka, korektorka, copywriterka. Studentka dziennikarstwa i medioznawstwa na Uniwersytecie Warszawskim, absolwentka podyplomowej redakcji językowej tekstu na UW. Miłośniczka motoryzacji, podróży, fotografii oraz literatury.