Rewolucja w spadkach. Możesz nie dostać ani złotówki
Zmiany w prawie spadkowym mogą sprawić, że nawet najbliżsi krewni zostaną pozbawieni prawa do spadku. Nowelizacja przepisów wprowadza ułatwienia w wydziedziczeniu oraz ogranicza liczbę osób uprawnionych do zachowku. Oznacza to, że jeśli nie zostałeś uwzględniony w testamencie, możesz nie dostać ani złotówki. Nowe regulacje budzą duże emocje, ponieważ wpływają na sposób dziedziczenia i mogą prowadzić do sporów rodzinnych. Sprawdź, kto straci prawo do zachowku i co zrobić, by go nie przegapić.
Nowe zasady zachowku – kto może stracić prawo do spadku?
Dotychczasowe przepisy gwarantowały zachowek zstępnym (dzieciom, wnukom), małżonkowi oraz rodzicom zmarłego, jeśli byli oni pominięci w testamencie. Nowe regulacje zawężają grupę osób uprawnionych i ułatwiają proces wydziedziczenia. W praktyce oznacza to, że jeśli bliska osoba nie zostanie wyraźnie uwzględniona w testamencie, może nie otrzymać nic ze spadku. Dotyczy to nawet dzieci i współmałżonka, jeśli spadkodawca zdecyduje się ich pominąć. Co więcej, wydziedziczenie staje się prostsze, pod warunkiem, że zostanie dokładnie uzasadnione.
Wydziedziczenie – co się zmienia?
Nowelizacja sprawia, że proces wydziedziczenia jest łatwiejszy niż kiedykolwiek. Spadkodawca może pozbawić bliskich prawa do zachowku, jeśli w testamencie poda odpowiednie powody, np.:
- popełnienie ciężkiej zbrodni przeciwko spadkodawcy,
- trwałe zaniedbywanie relacji rodzinnych,
- rażące naruszenie zasad współżycia społecznego.
Oznacza to, że nawet bliscy krewni mogą zostać całkowicie pominięci w dziedziczeniu, jeśli spadkodawca wskaże przekonujące argumenty.
Jak obliczany jest zachowek według nowych zasad?
Tradycyjnie wysokość zachowku wynosiła połowę wartości udziału spadkowego, a w przypadku osób małoletnich i trwale niezdolnych do pracy – dwie trzecie. Nowelizacja wprowadza istotne zmiany dotyczące obliczania tej kwoty. Do masy spadkowej wliczane będą teraz także fundacje rodzinne, jeśli zostały założone mniej niż 10 lat przed śmiercią spadkodawcy. Jest to istotna zmiana, ponieważ wcześniej środki przekazane do takich fundacji mogły być wyłączone z podziału majątku.
Jak dochodzić swoich praw do zachowku?
Osoby uprawnione do zachowku, które nie zostały ujęte w testamencie, mogą zgłaszać swoje roszczenia na dwa sposoby.
- Wezwanie do zapłaty – wysłanie do spadkobierców oficjalnego żądania wypłaty zachowku.
- Pozew sądowy – jeśli negocjacje zawiodą, można wytoczyć powództwo o zachowek.
Jednak warto pamiętać, że roszczenia o zachowek przedawniają się po 5 latach od otwarcia testamentu. Po tym czasie nie można już dochodzić swoich praw w sądzie, dlatego kluczowe jest szybkie działanie.
Czy nowe przepisy mogą prowadzić do sporów rodzinnych?
Bez wątpienia zmiany w prawie spadkowym mogą prowadzić do większej liczby konfliktów w rodzinach. Możliwość łatwiejszego wydziedziczenia oraz ograniczenie liczby osób uprawnionych do zachowku sprawiają, że spadkobiercy mogą czuć się pokrzywdzeni i podejmować kroki prawne w celu odzyskania swojego udziału w majątku. Eksperci doradzają, aby osoby sporządzające testament dokładnie przemyślały, kogo chcą w nim uwzględnić. Jeśli istnieje ryzyko sporów, warto skonsultować się z prawnikiem i rozważyć zabezpieczenie majątku w sposób zgodny z nowymi przepisami.
Redaktorka, korektorka, copywriterka. Studentka dziennikarstwa i medioznawstwa na Uniwersytecie Warszawskim, absolwentka podyplomowej redakcji językowej tekstu na UW. Miłośniczka motoryzacji, podróży, fotografii oraz literatury.
