Polacy ruszyli po pieniądze. Banki nie nadążają z reakcją

Coraz więcej Polaków decyduje się na wypłaty gotówki z bankomatów. Choć Narodowy Bank Polski nie wydał jeszcze żadnych oficjalnych zaleceń, liczba operacji gotówkowych w ostatnich tygodniach gwałtownie wzrosła. To reakcja na nasilające się cyberzagrożenia oraz rosnące obawy o stabilność systemów płatniczych. Podobne zjawisko obserwujemy w całej Europie, gdzie rządy wprost zachęcają obywateli do przechowywania fizycznej gotówki.

Wypłata gotówki | fot. elements.envato.com

Europa ostrzega, Polska reaguje

W Holandii i Szwecji władze już oficjalnie apelują do obywateli o posiadanie zapasu gotówki — na kilka dni w przypadku Holandii, a nawet na tydzień w przypadku Szwecji. To reakcja na coraz częstsze cyberataki, awarie systemów oraz napięcia geopolityczne, które mogą przełożyć się na czasową niedostępność usług bankowych. Polacy nie czekają na zalecenia. Z danych Narodowego Banku Polskiego wynika, że w ostatnich miesiącach liczba wypłat gotówki wzrosła o 35% w skali kraju, a w dużych aglomeracjach sięga już nawet 40%. Bankomaty w wielu miejscowościach są opróżniane szybciej niż kiedykolwiek wcześniej.

Banki zaskoczone skalą zjawiska

Jeszcze na początku 2024 roku aż 95,3% transakcji kartami w Polsce stanowiły płatności bezgotówkowe. Przez lata banki inwestowały w rozwój rozwiązań cyfrowych, ograniczały dostęp do bankomatów i promowały aplikacje mobilne. Dziś ta strategia musi zostać przemyślana na nowo. Rosnące zapotrzebowanie na gotówkę zmusza banki do zmiany dziennych limitów wypłat, zwiększenia dostaw banknotów do urządzeń, a także rozważenia wydłużenia godzin pracy placówek stacjonarnych.

Czy gotówka wróci do łask?

Choć eksperci finansowi nie zalecają trzymania dużych kwot w domu, wskazują, że posiadanie zapasu na kilka dni jest rozsądnym działaniem zapobiegawczym. Popularne w Europie rekomendacje mówią o kwotach rzędu 200–500 euro na gospodarstwo domowe, które pozwalają funkcjonować w razie czasowej niedostępności usług elektronicznych. Dodatkowo coraz częściej mówi się o dywersyfikacji środków, czyli trzymaniu części oszczędności nie tylko w złotówkach, ale też w euro czy dolarach. To forma zabezpieczenia na wypadek wahań kursów i niestabilności gospodarczej.

Społeczeństwo bardziej świadome zagrożeń

Zachowania Polaków wskazują na rosnącą świadomość zagrożeń cyfrowych. Masowe wypłaty gotówki to nie tylko efekt medialnych doniesień o cyberatakach, ale także reakcja na niepewność co do przyszłości systemów płatniczych. Banki muszą jak najszybciej dostosować się do nowej rzeczywistości i potrzeb klientów, którzy, na przekór cyfryzacji, coraz częściej wracają do papierowego pieniądza.