Sprawdzają domy i mieszkania. Wystarczy jeden błąd, by stracić dziesiątki tysięcy złotych
W całej Polsce trwają intensywne kontrole realizacji inwestycji przeprowadzonych w ramach programu „Czyste Powietrze”. Kontrolerzy sprawdzają, czy dotacje, które otrzymali mieszkańcy na termomodernizację lub wymianę nieekologicznych źródeł ciepła, zostały wykorzystane zgodnie z umową. Nawet drobne błędy mogą kosztować beneficjentów bardzo dużo – muszą zwracać pieniądze wraz z odsetkami za okres aż pięciu lat.
Intensywne kontrole domów i mieszkań
Od kilku tygodni Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz wojewódzkie fundusze ochrony środowiska zwiększają kontrole w domach i mieszkaniach, które skorzystały z programu „Czyste Powietrze”. Inspektorzy odwiedzają gospodarstwa domowe, które zrealizowały inwestycje objęte dofinansowaniem. Kontrole są przeprowadzane losowo, ale docelowo obejmą aż jedno na dwadzieścia gospodarstw domowych korzystających z programu.
Co dokładnie sprawdzają kontrolerzy?
Podczas kontroli inspektorzy weryfikują zgodność wykonanych prac z umową, sprawdzają dokumentację oraz sposób wykorzystania przyznanych środków finansowych. Kontrolowany beneficjent musi udostępnić nie tylko odpowiednie dokumenty, ale także umożliwić wejście do budynku w celu sprawdzenia, czy inwestycja została faktycznie zrealizowana według założonych standardów.
Błędy kosztują fortunę
Niestety, nawet niewielkie naruszenia mogą mieć bardzo poważne konsekwencje. Najczęściej stwierdzane uchybienia dotyczą niewłaściwej realizacji inwestycji, niedotrzymania warunków likwidacji starego źródła ciepła lub nawet celowego zaniżenia dochodów przy składaniu wniosku o dotację. W każdym z tych przypadków beneficjent zobowiązany jest do zwrotu całości przyznanych środków wraz z odsetkami, co często sięga dziesiątek tysięcy złotych.
Program wrócił, ale z nowymi zasadami
Po serii nadużyć program „Czyste Powietrze” został tymczasowo zawieszony. Obecnie program wznowiono, ale uzyskanie dotacji jest znacznie trudniejsze, a rozliczenie środków bardziej wymagające. Wprowadzone zmiany mają zapobiec kolejnym nadużyciom, które doprowadziły do wielomilionowych strat. Eksperci radzą, by osoby korzystające z programu skrupulatnie przestrzegały warunków umowy. Kluczowa jest dokładność w dokumentacji, rzetelność wykonania inwestycji i zgłaszanie wszelkich zmian do instytucji przyznających dotację. Dzięki temu można uniknąć bardzo kosztownych konsekwencji kontroli.
Pięcioletni okres kontroli
Beneficjenci programu muszą być świadomi, że kontrola może nastąpić nawet pięć lat po zakończeniu inwestycji. Przez cały ten okres inwestycja musi być zgodna z zapisami umowy, a dokumentacja – przechowywana i gotowa do okazania kontrolerom. Program „Czyste Powietrze” ma szczytne cele, jednak obecne kontrole pokazują, że nawet dobre intencje mogą obrócić się przeciwko beneficjentom, jeśli nie zachowają szczególnej ostrożności.
Redaktorka, korektorka, copywriterka. Studentka dziennikarstwa i medioznawstwa na Uniwersytecie Warszawskim, absolwentka podyplomowej redakcji językowej tekstu na UW. Miłośniczka motoryzacji, podróży, fotografii oraz literatury.
