To nie jest zwykły urlop. Skorzystało z niego ponad 40 tysięcy osób
W 2024 roku z urlopu rodzicielskiego skorzystało aż 41,9 tysiąca ojców – to ponad dwa razy więcej niż rok wcześniej i aż jedenaście razy więcej niż dwa lata temu. Ten dynamiczny wzrost to efekt zmian w Kodeksie pracy, wprowadzonych w 2023 roku, wynikających z unijnych dyrektyw work-life balance i rodzicielskiej. Ich celem było nie tylko poprawienie jakości życia rodzinnego, ale również wyrównanie szans kobiet i mężczyzn na rynku pracy.

Rewolucja w podejściu do ojcostwa
Jak podaje Zakład Ubezpieczeń Społecznych, tak duży wzrost to przełomowy moment dla rynku pracy i struktury rodzinnej w Polsce. Nowe przepisy spowodowały, że ojcowie zyskali nie tylko większą swobodę w korzystaniu z urlopu rodzicielskiego, ale też niezależność – nie muszą już czekać, aż matka dziecka zrezygnuje z prawa do tego świadczenia. Co więcej, dziewięć tygodni urlopu zostało przypisanych każdemu z rodziców – nie można go przenieść, co wymusza aktywność obu stron.
Edukacja i świadomi pracodawcy
Z okazji drugiej rocznicy wdrożenia dyrektyw ZUS uruchomił czwartą edycję kampanii „Równi w domu – równi w pracy. To się wszystkim opłaca”. Jej celem jest nie tylko informowanie o przysługujących prawach, ale także zmiana społecznego podejścia do ról rodzicielskich. Jak podkreśla Karolina Andrian z Fundacji Share the Care: „Kobiety nie powinny płacić kary za macierzyństwo, a mężczyźni powinni mieć realne możliwości uczestniczenia w życiu rodzinnym”.
Co dokładnie się zmieniło?
Dyrektywa rodzicielska:
- ojcowie mogą korzystać z urlopu niezależnie od sytuacji zawodowej matki,
- 9 tygodni urlopu przypisanych na wyłączność każdego rodzica,
- stała wysokość zasiłku macierzyńskiego na poziomie 70% podstawy,
- bezpłatny urlop opiekuńczy – 5 dni rocznie na opiekę nad bliskim,
- zwolnienie z pracy z powodu siły wyższej – 2 dni lub 16 godzin rocznie.
Dyrektywa work-life balance:
- prawo do wystąpienia o zmianę warunków zatrudnienia na bezpieczniejsze i bardziej przewidywalne,
- więcej informacji o warunkach pracy i szkoleniach od pracodawcy,
- dostęp do nieodpłatnych szkoleń,
- możliwość zatrudnienia u więcej niż jednego pracodawcy – bez ograniczeń.
Kierunek równość i elastyczność
Nowe regulacje sprzyjają zmianie społecznych wzorców – kobiety nie muszą już same dźwigać ciężaru opieki, a mężczyźni otrzymują realne narzędzia do zaangażowania się w wychowanie dzieci. Dzięki temu Polska zbliża się do zachodnich standardów w zakresie równouprawnienia i work-life balance. Wnioski? To nie tylko zwykły urlop. To inwestycja w przyszłość – rodzin, rynku pracy i całego społeczeństwa.

Redaktorka, korektorka, copywriterka. Studentka dziennikarstwa i medioznawstwa na Uniwersytecie Warszawskim, absolwentka podyplomowej redakcji językowej tekstu na UW. Miłośniczka motoryzacji, podróży, fotografii oraz literatury.